دوره 12، شماره 1 - ( پژوهش های سیاسی جهان اسلام شماره بهار 1401 )
جلد 12 شماره 1 صفحات 76-45 |
برگشت به فهرست نسخه ها
استادیار گروه جامعه شناسی، دانشگاه پیام نور، دانشکده علوم اجتماعی، تهران، ایران ، h_ghajari@pnu.ac.ir
چکیده: (1379 مشاهده)
یکی از گفتمانهای بسیار مهم و تأثیرگذار در تحولات سیاسی و اجتماعی ایران که از دوران مشروطه در ایران ظهور پیدا کرد و دورانی هم هژمونیک شد و در حوادث منتهی به انقلاب اسلامی ایران با حاملیت نهضَت آزادی ایران، نیز نقش آفرینی نمود گفتمان سلطنت مشروطه است. بنا به اهمیت این گفتمان، هدف این نوشتار این است که با رویکرد تحلیل گفتمان و در قالب نظریه لاکلاو و موفه به بررسی گفتمان نهضت آزادی ایران در قبل از انقلاب بپردازد و به این سؤال اصلی که از منظر تحلیل گفتمان ابعاد و اجزاء سلطنت مشروطه( جبهه ملی) کدامند؟ بپردازد. چارچوب مفهومی این مقاله نظریه تحلیل گفتمان لاکلاو و موفه و نوع روش آن، روش تحلیل گفتمان می باشد. مقاله حاضر با ابتنا بر متون اصلی و گفتارهای دست اول حاملین این گفتمان یعنی مهندس مهدی بازرگان و دکتر محمد مصدق و به روش تحلیل گفتمان به کنکاش و تحلیل در این گفتمان همت می گمارد. یافته‌های این مقاله دال بر این است، که گفتمان مذکور سعی در معنا دهی به هر چهار بعد سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی جامعه دارد و با تاکید بر جهان مادی به هر دو جهان مادی و معنوی معنا می‌بخشد. نقطه‌ی کانونی در این گفتمان قانون است. دال برتر( هویت) اصلی در این گفتمان ایرانی است ولی پس از ایرانی واژه مسلمان هم مبین هویت افراد در این گفتمان می باشد. دال‌های تهی این گفتمان عبارتند از: استقلال، آزادی، قانون، اسلام اصیل. این گفتمان، سلطنت استبدادی، سوسیالیسم، لیبرالیسم مطلق و گفتمان سلطنت‌اسلامی را نفی و سلطنت مشروطه را که مبتنی بر قانون اساسی و رعایت کننده قوانین شرعی باشد به عنوان وضع ایده‌آل و مطلوب برای ایران پیشنهاد می‌نماید.
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |