سودان به عنوان سرزمین گسترده ای از تنوع فرهنگی و اجتماعی، تجلیات اسلامی غنی و گوناگونی از خود بروز داده است؛ مدعیان مهدویت، محافل صوفیانه، گرایش های سلفی گرایانه، پیروان اهل البیت(ع) و مهم تر از همه اسلام گرایان منتسب به اخوان المسلمین. جنبش اسلامی سودان توانست با تکیه بر جریان عمده اسلام گرایی سنی اخوان المسلمین، در سال 1989 میلادی اولین دولت اسلامی عرب قرن بیستم را تاسیس کند.
نوشتار حاضر، جنبش اسلامی سودان را در کانون توجه قرار داده و در ابتدا می کوشد تا چارچوبی تحلیلی برای مطالعه جنبش های اسلامی ارائه نماید. نگارنده بنیان های فکری و اعتقادی و تفسیر متفاوت از اصول اسلامی را محور تفکیک و تمییز جنبش های اسلامی از یکدیگر می داند.
در ادامه نگارنده به طور مشخص به تجربه جنبش اسلامی سودان در حکومت که انباشتی است از تجارب سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، نظامی و بین المللی می پردازد. اسلام گرایان سودان از زمانی که قدرت را به دست گرفتند، با چالش ها، مشکلات و ناکامی های مختلف داخلی و توطئه ها و فشارهای خارجی روبه رو شدند و در عین حال به دستاوردهای غیرقابل انکاری رسیدند که در توسعه و پیشرفت این کشور موثر بوده است.