TY - JOUR JF - priw JO - پژوهشهاي سياسي جهان اسلام VL - 6 IS - 2 PY - 2016 Y1 - 2016/9/01 TI - Modern Communication Media and its Impact on the Process of Islamic Awakening in the Tunisian Revolution TT - رسانه های ارتباطی نوین و تاثیر آن بر فرایند بیداری اسلامی در انقلاب تونس N2 - به موازات تحولات سیاسی عراق و سوریه و از اواخر سال 2010 در جهان عرب و شمال آفریقا جریان‌هایی آغاز شده، که برخی از آن‌ها به وقوع انقلاب در کشورهایی مانند تونس، مصر، یمن و لیبی منجر شد و در برخی دیگر مانند بحرین و عربستان و بنوعی یمن، هنوز ادامه دارد. صاحب‌نظران و تحلیل‌گران در چگونگی شکل‌گیری این تحولات همبسته و پی در پی، عواملی متعدد از جمله نقش رسانه‌های ارتباطی و مجازی نوین، حرکت این جوامع به سوی فرآیند جهانی شدن، شکاف‌های‌ اجتماعی- طبقاتی در کشورهای عربی، استبداد و نئوپاتریمونیالیسم حاکم برجهان عرب، آغاز روند دموکراسی‌خواهی مردم منطقه، خیزش موج بیداری اسلامی مردم ناراضی این کشورها از به حاشیه رانده شدن دین و تضییع حقوق دینی آن‌ها توسط حاکمیت و ناکارآمدی سیستم‌های سیاسی مستقر را برشمرده‌اند. یکی از نقاط مشترک این جنبش‌ها نقش رسانه‌های ارتباطی و الکترونیکی نوین یعنی ماهواره و محیط‌های مجازی الکترونیکی، مانند شبکه‌های اجتماعی، پیامک‌های تلفنی و... در شکل‌گیری آنهاست. در پرتو رسانه‌های نوین و شبکه‌های اجتماعی مجازی، ارتباطات افقی شکل می‌گیرد و به گفته کاستلز میان بخش‌های گوناگون جامعه به شکل افقی پیوند ایجاد می‌شود. «قدرت جریان‌ها» بر «جریان قدرت» پیشی می‌گیرد و شهروندان می‌توانند با استفاده از شبکه‌های اجتماعی مجازی، انحصارهای رسانه‌ای را از بین ببرند. اگرچه نمی‌توان این رسانه‌های نوین را عامل اصلی انقلاب دانست امّا آنچه مسلم است رسانه‌ها را در فرآیند وقوع این انقلاب‌ها از عوامل مهم و مؤثر برشمرده‌اند. رسانه‌های مجازی و شبکه‌های اجتماعی خود را به عنوان آلترناتیو قدرتمند برای سایر رسانه‌ها در رابطه سه گانه مخاطب، رسانه و جامعه مطرح کرده‌اند؛ قدرتی که روز به روز در تزاید است. بررسی فرایند بیداری اسلامی در تونس و انقلاب رخ داده در این کشور نشان می‌دهد یک جوان معترض مصری و انقلابیون معترض توانستند با بهره گیری از شبکه‌های اجتماعی نوین در عرض کمتر از دوماه طومار حکومت 23 ساله بن علی را در هم بپیچند و مکتب خودسوزی فیس بوکی را بنا کنند. این حرکت با استفاده از شبکه‌های اجتماعی بازتولید و منتشر شد و این آغاز راه انقلاب‌هایی بود که به نام‌های «ویکی انقلاب»، «انقلاب فیس بوکی»، «انقلاب توئیتری»، «انقلاب آنلاین»، «انقلاب رسانه‌ای» و «انقلاب لب‌تاب‌ها» نامیده شدند. تحقیق حاضر با هدف واکاوی نقش رسانه‌های ارتباطی نوین در انقلاب تونس و با بهره گیری از متدولوژی توصیفی – تحلیلی و از طریق منابع کتابخانه‌ای، سعی دارد این مهم را بررسی نماید. SP - 55 EP - 80 AU - darabi, ali AD - Irib KW - Modern Electronic Media KW - the Internet KW - Social Networks KW - Communication KW - Tunisia Revolution KW - Islamic Awakening. UR - http://priw.ir/article-1-395-fa.html ER -