فصلنامه علمی-پژوهشی پژوهشهای سیاسی جهان اسلام

گروه تکفیری- تروریستی داعش از ابتدای ظهورش در منطقه شامات شامل سوریه و عراق، ولایت خراسان (افغانستان و بخش­هایی از آسیای مرکزی) را به عنوان قلمرو خود مطرح ساخت و از این طریق موجودیت و هویت خود را تحت همین عنوان مطرح کرد. نخستین مسئله­ای که در رابطه با حضور داعش در منطقه ولایت خراسان به ویژه آسیای مرکزی که نقطه تمرکز پژوهش حاضر بر آن است، به ذهن متبادر می‌شود این است که زمینه­های اصلی و بسترهای شکل­گیری حضور و نفوذ داعش در این منطقه چیست؟ فرضیه مقاله آن است که ساختار سیاسی اقتدارگرا و سکولار، رویکرد و اقدامات نادرست دولت‌های منطقه در برابر جرایان افراط­گرایی، گروه‌های بنیادگرای افراطی در منطقه، بافت اجتماعی شکننده و پیچیده کشورهای آسیای مرکزی، کانون­های جغرافیایی بحران­زا در منطقه چون دره فرغانه و افغانستان و نیز حضور اتباع کشورهای منطقه در ترکیب مبارزات داعش از مهم­ترین عواملی است که می­تواند به شکل­گیری داعش در این منطقه بیانجامد. مقاله از روش توصیفی تحلیلی و شیوه جمع آوری اسناد از منابع معتبر کتابخانه‌ای بهره گرفته است.