1- دانشیارگروه فلسفه و کلام دانشگاه پیام نور ، alamolhoda53@gmail.com
2- استادیارگروه معارف اسلامی دانشگاه پیام نور
چکیده: (2375 مشاهده)
جریان روشنفکری شریعتی قرائتهای مختلفی مانند سنتگرایی، قرائت پست مدرنی، فرامدرنگرایی و رویکرد رادیکال را به خود پذیرفتهاست، زیرا اندیشه او ظرفیت پذیرش همه این قرائتها را دارا است. او نقاد سنت بوده و در ضمن نقد مدرنیته نیز داشتهاست و لذا چه بسا او را سنتگرا و یا طرفدار مدرنیته دانستهاند. امّا مطالعۀ عمیقتر آثار شریعتی ما را به طرف جریان سوم سوق میدهد و آن سنتگرایی انتقادی است. رویکرد کلی شریعتی به طرف سنتگرایی است؛ چه آنکه دو اصل اساسیِ سنتگرایی؛ یعنی توجه به حکمت خالده و نقد مدرنیته، از اصول اندیشه اوست. شریعتی هم توجه به عقل اشراقی و شرقی دارد و هم در کنار بسیاری از منتقدین مدرنیته، به بحرانهای مدرنیته میپردازد و اصول تفکر غربی را مورد نقد قرار میدهد؛ ولی مثل دیگر سنتگراها توقف در سنت ندارد، بلکه میخواهد با ایدئولوژی بین سنت و مدرنیته پل بزند، لذا منتقد سنت هم هست، از این رو بهتر است تا جریان فکری او سنتگرایی انتقادی نامیده شود. سنتگرایی انتقادی شریعتی یعنی اینکه مثل دیگر سنتگرایان بحرانهای مدرنیته را جدی میداند و راه حل آنرا توجه به معنویتی میداند که حکمت اشراق توصیه میکند، نه هر معنویتی، بلکه معنویتی که در خدمت ایدئولوژی و اصلاح وضع جامعه باشد.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي دریافت: 1397/6/21 | پذیرش: 1397/9/29 | انتشار: 1398/3/22