۱۰ نتیجه برای حکمرانی
محمدهادی امین ناجی، مصطفی دلشاد تهرانی، احمد محتشمی،
دوره ۶، شماره ۳ - ( ۹-۱۳۹۵ )
چکیده
یکی از مهمترین ویژگیهای اسلام نگاه واقعبینانه به آیندهِ انسانها، بعنوان دغدغه آمیزترین مسئله بشری است. نگرش جامع و کامل اسلام به آیندهپژوهی را در توانایی تصور از آینده به طریق مطالعه، تحقیق یا تصویر پردازی با بهرمندی از روشهای علمی، آموزههای دینی، یا کشف و شهود غیرمادی، در همه زمینهها و از جمله ویژگیهای حکومت آخرالزمان میتوان دید. ما در این مقاله در پی استنباط ویژگیهای مدینه فاضله حضرت حجت(عج) هستیم. بنابر این بررسی مسائل بنیادین شرایط و ویژگیهای حکمرانی آینده جهان و نقش انقلاب اسلامی ایران بعنوان مقدمه ظهور منجی عالم بشریت از مهمترین موضوعاتی است که با تکیه بر نهج البلاغه بررسی خواهد شد.
علی فقیه حبیبی،
دوره ۱۰، شماره ۳ - ( ۷-۱۳۹۹ )
چکیده
حاکمیت محیطی موضوع نوشته‌های علمی متعددی بوده است و این مفهوم در حال حاضر به طور محکم هم در بین‌المللی تثبیت شده است. و قوانین داخلی با این حال، تصمیمات زیست محیطی مدیران به طور مداوم به چالش کشیده می شود، که نشان می دهد تصمیمات آنها همیشه به حکمرانی زیست محیطی خوب منجر نمی شود. حکمرانی خوب زیست محیطی برای دستیابی به توسعه پایدار و حفاظت از محیط زیست ضروری است. این ابزار مهمی برای کاهش تنش ها در داخل و بین کشورها در استفاده از منابع طبیعی است، بنابراین به ایجاد اعتماد و اطمینان در همه سطوح و در نتیجه تقویت امنیت کمک می کند. هدف سازمان امنیت و همکاری اروپا با ترویج حکمرانی خوب محیطی، حمایت از کشورهای شرکت کننده در تقویت مقامات ملی و توانمندسازی جامعه مدنی است.
حکمرانی خوب زیست محیطی برای دستیابی به توسعه پایدار و حفاظت از محیط زیست ضروری است. این ابزار مهمی برای کاهش تنش ها در بین کشورها در استفاده از منابع طبیعی است. هدف سازمان امنیت و همکاری اروپا با ترویج حکمرانی خوب محیطی، حمایت از کشورهای شرکت کننده در تقویت مقامات ملی و توانمندسازی جامعه مدنی است.این مقاله به دنبال تحلیل تصمیم‌گیری حکمرانی خوب در زمینه زیست‌محیطی از طریق درک و تفسیر رابطه بین حکمرانی زیست‌محیطی خوب است. در تلاش برای درک روشی که دادگاه های ما تصمیمات محیط زیستی مقامات را ارزیابی می کنند، قوانین مورد اخیر را به طور انتقادی ارزیابی می کند.سوال اصلی این است که توسعه پایدار چه نقشی در اطلاع رسانی تصمیمات برای حکمرانی خوب زیست محیطی ایفا می کند.
محمدباقر بهرامی، فریدون اکبرزاده، روح اله شهابی، شیوا جلال پور،
دوره ۱۰، شماره ۴ - ( ۱۰-۱۳۹۹ )
چکیده
حکمرانی خوب از جمله موضوعاتی است که در دو دهه اخیر توجه محافل علمی و بین‌المللی جهان را به خود معطوف نموده است. نخستین گزاره در نظریه حکمرانی این است که تنها مردم یک کشور می‌توانند برای توسعه نسخه بنویسند و هیچ تجویزی بدون در نظر گرفتن شرایط بومی، تاریخی و اجتماعی جامعه مفید نخواهد بود، کوچک‌سازی دولت در رویکرد حکمرانی خوب به توانمند سازی دولت تبدیل شده است و همچنین اداره دولت از روش مدیریت عمومی به حکمرانی عمومی متحول گردیده است. شاخص های حکمرانی خوب عبارتند از: کرامت انسانی، مسئولیت پذیری، پاسخگویی، نظارت و کنترل پذیری، امنیت، عدالت محوری و برابری و مشارکت، در این مقاله با مروری بر ادبیات و پژوهش های انجام شده در زمینه حکمرانی خوب که در طی آن ضمن نگاهی گذرا بر وضعیت حکمرانی خوب در ایران، به بررسی آخرین وضعیت ایران طبق آمارهای سازمان ملل در این زمینه می‌پردازیم. بررسی‌ها نشان می‌دهد که الگوی حکمرانی خوب به دنبال نقش حداقلی دولت و توانمندسازی نهادهای مدنی و بخش خصوصی می‌باشد. در این راستا بر رفتار تعاملی سه بخش دولت، نهادهای مدنی و بخش خصوصی تأکید میشود و معتقد است دولت باید نقش هماهنگ‌کننده و تنظیم‌گر خود را تقویت نموده و به‌جای تصدی‌گری به تنظیم و تسهیل روابط بپردازد.
مسعود غفاری، محمد رستم پور،
دوره ۱۱، شماره ۱ - ( ۱-۱۴۰۰ )
چکیده
حکمرانی مطلوب و روشهای نیل به آن از دیرباز محل بحث و گفتگوی فلاسفه و اندیشمندان علم سیاست بوده است. بسیاری از انقلاب‌های جهان نیز با هدف نیل به حکمرانی مطلوب محقق گردید، ازجمله انقلاب اسلامی ایران. انقلاب اسلامی ایران با شعارهای اسلامی خود منادی گام نهادن در مسیر حکمرانی مطلوب اسلامی بوده است. این امر سبب گردیده تا دولتهای مختلف جمهوری اسلامی ایران با اتخاذ رهیافت‌های مختلف در نظام سیاسی کشور در صدد تحقق هرچه بیشتر مؤلفه‌های حکمرانی مطلوب باشند. به عبارتی شیوه نیل به حکمرانی مطلوب در جمهوری اسلامی ایران مسئله اندیشمندان علوم سیاسی ایران و نویسندگان پژوهش حاضر است. ازاین‌روی پژوهش حاضر نیز با کاربست روش توصیفی تحلیلی و استفاده از داده‌های کتابخانه و بهره‌گیری از چارچوب نظری حکمرانی خوب در پی پاسخ دادن به این سؤال اصلی پژوهش است که چه نسبتی میان تمرکزگرایی و حکمرانی خوب در دولتهای نهم و دهم جمهوری اسلامی ایران وجود دارد. اهداف پژوهش نیز عبارت‌اند از آسیب‌شناسی رهیافت تمرکزگرای دولت احمدی‌نژاد، تبیین نظام سیاسی تمرکززدا و تولید ادبیات پژوهشی جهت کمک به کارشناسان و دولتمردان. فرضیه پژوهش نیز بدین‌صورت است که میان تمرکزگرایی و حکمرانی خوب رابطه عکس وجود دارد زیرا شاخصهای شش‌گانه حکمرانی مطلوب جهت تحقق نیازمند جامعه تمرکززدا است، درحالی‌که محمود احمدی‌نژاد به دلیل تمایل به مدیریت مستقیم بر بسیاری از نهادها و سازمان‌های کلان سیاسی و مدیریتی کشور، نظام سیاسی تمرکزگرای شدیدی به وجود آورده بود که موجب شد بسیاری از شاخصهای حکمرانی خوب محقق نشود.
سعید واحدی، محمدرضا حاتمی، سیدمحمد موسوی،
دوره ۱۱، شماره ۴ - ( ۱۰-۱۴۰۰ )
چکیده
تحلیلی از معنای دقیق حکمرانی در تعالیم اسلام، شاخص های قرآنی حکومت کردن مطلوب با مطالعه آیات قرآن کریم، اهمیت عدالت به عنوان یک رویکرد مهم در حکومت امروزه و همچنین پارادایم «حکمرانی خوب» به عنوان یک شیوه رایج و مسلّط برای اداره جامعه در سطح جهان بوده و متفاوت از دولت و حکومت است. در این نوشتار، ابتدا «حکمرانی خوب و حکمرانی شایسته» و شاخص های آن با روش توصیفی – تحلیلی بررسی و سپس به این سؤال پاسخ داده میشود که «حکمرانی شایسته» و شاخص های آن در انقلاب اسلامی چیست و در نهایت، تعدادی از شاخص های حکمرانی شایسته از ساختار نظام جمهوری اسلامی ایران با شاخص های حکمرانی خوب از دیدگاه دینی و اسلامی، نهادهای بین المللی و اندیشمندان مقایسه تطبیقی شده است. بررسی پنج شاخص اصلی و اساسی در حکمرانی که شاخص های یکسانی است که بر حسب معنا و مبنا متفاوت است. در نهایت نتیجهگیری خواهد شد که محتوای دیدگاه های نظری حکمرانی خوب مبتنی بر انسان محوری، دنیاگرایی و ماده گرایی است، ولی حکمرانی شایسته مبتنی بر خدا محوری است، اگرچه به ماده و معنا و دنیا و آخرت هر دو به صورت همزمان توجه دارد.
عباسعلی رستگار، سید مهدی موسوی داودی،
دوره ۱۲، شماره ۲ - ( ۴-۱۴۰۱ )
چکیده
پژوهش حاضر به بررسی میدانی الگوی حکمرانی شفاف مبتنی بر آموزههای نهجالبلاغه پرداخته است. روش انجام این پژوهش از حیث هدف، کاربردی و از حیث نحوه گردآوری داده‌ها جزء پژوهشهای توصیفی و از شاخه میدانی می‌باشد. شایان‌ذکر است، الگوی حکمرانی شفاف مبتنی بر آموزههای نهجالبلاغه شامل ۴ شاخص شفافیت دینی، شفافیت رفتاری، شفافیت ساختاری، شفافیت اقتصادی و نیز ۵۸ مؤلفه ذیل این شاخص میشود. به‌منظور بررسی میدانی الگو، ۴۲۸ نفر از دانشجویان کارشناسی ارشد، دکتری و اعضای هیئت‌علمی دانشگاه‌های تهران، مازندران، قم و سمنان به‌عنوآنجامعه آماری و به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. جهت تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از آزمونهای تحلیل عاملی تائیدی، و مدل ساختاری، در نرم‌افزار LISREL۸,۸۰ بهره گرفته شد. نتایج آزمونهای آماری حاکی از آن بود که هر چهار شاخص شفافیت دینی، شفافیت رفتاری، شفافیت ساختاری و شفافیت اقتصادی رابطه مثبت و معناداری با متغیر حکمرانی شفاف مبتنی بر آموزههای نهجالبلاغه دارند. علاوه بر این، میزان ارتباط هر یک از شاخص‌ها با متغیر حکمرانی شفاف به میزان P= ۰,۸۳; T= ۷.۵۶ برای شفافیت اقتصادی، P= ۰,۸۰; T= ۶.۸۰ برای شفافیت دینی، P= ۰,۷۳; T= ۵.۲۶ برای شفافیت رفتاری و P= ۰,۶۵; T= ۴.۹۰ برای شفافیت ساختاری تعیین شد. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که با توجه به بارهای عاملی به دست آمده، تقویت هریک از شاخصهای شفافیت اقتصادی، شفافیت دینی، شفافیت رفتاری و شفافیت ساختاری به ترتیب منجر به بهبود حکمرانی شفاف در جامعه می‌گردد.
اعظم سرتیبی، محمد توحیدفام، احمد بخشایش اردستانی، علی اکبر امینی،
دوره ۱۲، شماره ۲ - ( ۴-۱۴۰۱ )
چکیده
این تحقیق با هدف بررسی وضعیت شاخص های کارآمدی و اثربخشی و رفاه اجتماعی در سه کشور ایران، ترکیه و مصر به جهت دستیابی به بافتههایی واقع بینانه و عملیاتی در زمینه وضعیت شاخص توسعه انسانی و حکمرانی در این سه کشور صورت گرفته تا با دستیابی به ریشه مشکلات و ضعف های نهادی در این کشورها بتوان به راهکارهای عملی و مناسبتری برای حل مشکلات و رسیدن به یک وضعیت رسید. لذا در پاسخ به این پرسش اصلی که «جایگاه حکمرانی مطلوب در ایران، ترکیه و مصر از منظر شاخص های توسعه انسانی در یک دهه گذشته چگونه می باشد؟»،فرضیه مقاله عبارت است ؛«از منظر رفاه اجتماعی(آموزشی ـ بهداشتی) در حکمرانی خوب و با توجه به بهبود وضعیت شاخصهای توسعه انسانی همچون بهداشت، آموزش و برابری جنسیتی، ایران در رتبه بالاتری نسبت به ترکیه و مصر قرار دارد و در مقابل از منظر کارآمدی در حکمرانی خوب و با توجه به افت وضعیت شاخصهای توسعه انسانی در زمینههایی چون نرخ بیکاری، کاهش درآمد ناخالص ملی و امید به زندگی، ایران در رتبههای نسبتا متوسطتری نسبت به ترکیه و مصر قرار میگیرد.»بر اساس نتایج حاصله ،ایران در مقایسه با مصر در خصوص همه شاخص های مورد نظر فرضیه در رتبه بالاتری قرار داشته و در مقایسه با ترکیه نیز در همه شاخص ها به جز شاخص آموزشی، در رتبه پایین تری قرار می گیرد.روش تحقیق مورد استفاده در این پژوهش روش توصیفی-تحلیلی با استفاده از مبانی نظری«نهادگرایی جدید» و «حکمرانی مطلوب»می باشد.
محمد غفاری فرد، حسنیه دانش،
دوره ۱۲، شماره ۴ - ( ۱۰-۱۴۰۱ )
چکیده
میزان رشد اقتصادی هر کشوری بیان‌گر سطح زندگی و برخورداری از رفاه جامعه را نشان می‌دهد ازاین‌رو دستیابی به نحوه افزایش رشد اقتصادی از مقوله‌های مهم برای اقتصاد هر کشوری محسوب میشود که برای افزایش در رشد اقتصادی مقوله‌های متفاوت موردتوجه قرارگرفته است که یکی از مهمترین آنها نقش حکمرانی خوب در ادبیات اقتصادی می باشد که در این تحقیق اثر شاخص حکمرانی خوب بر رشد اقتصادی در کشورهای منتخب اسلامی در دوره زمانی ۱۳۸۹ الی ۱۳۹۸ با استفاده از روش پانل دیتا مورد بررسی قرارگرفته است.سوال مطرح است که شاخص حمکرانی خوب چه اثری بر رشد اقتصادی کشورهای منتخب دارد. هدف این مقاله نیز بر آورد میزان تأثیر گذاری شاخص حکمرانی خوب بر رشد اقتصادی با استفاده از روش اقتصاد سنجی داده های پانلی در کشورهای منتخب می باشد. نتایج مدل نشان می‌دهد که شاخص حکمرانی خوب در کشورهای منتخب اسلامی اثر مثبت بر رشد اقتصادی دارد به نحوی که با افزایش یک درصد شاخص حکمرانی خوب، رشد اقتصادی به میزان ۰,۰۱ درصد افزایش می‌یابد. با توجه به نقش بهره‌وری نیروی کار و سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در رونق اقتصادی کشورها سیاست‌گذاران اقتصادی و سیاسی جهت جهش تولید می‌بایست در کنار افزایش مهارت نیروی انسانی و ارتقای اکوسیستم توسعه سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی کشور، ارتقای ثبات سیاسی و اقتصادی، افزایش کارایی و اثربخشی دولتها، تثبیت حاکمیت قانون، کنترل فساد و افزایش حق اظهارنظر شهروندان در امور مختلف کشور را در دستور کار خود قرار دهند تا به اهداف و نتایج مطلوب دست یابند.
محمدرضا عبداله پور، محمدحسین حاجیلو، نسرین امامی، مجتبی نوروزی چلیچه،
دوره ۱۳، شماره ۱ - ( ۱-۱۴۰۲ )
چکیده
حکمرانی مطلوب اقتصادی یکی از وجوه موثر سیاستگذاری اقتصادی در سالیان اخیر و در تعمیق انضباط مالی کشور می باشد که گرچه همواره مورد تاکید مقامات اقتصادی و سیاسی کشور بوده ، ولی بعضاً با عواملی مانند فساد اقتصادی و پولشوئی ، مخدوش گردیده است . با این وصف ، مبارزه با فساد و پولشوئی ، در آغازه هزاره سوم و با توجه به تبعات اقتصادی و امنیتی دامنه دار ، همواره در دستور کار سازمان های بین المللی و دولتها قرار داشته و مکانیزم و رژیم های حقوقی خاص نیز برای خنثی سازی این پدیده ها ، به رشته تحریر درآمده است . گرچه ابزارهای مانند گروه ویژه اقدام مالی و کنوانسیون مبارزه با تامین مالی تروریسم ( FATF,CFT ,…) امروزه ابزارهای موثر مالی و استانداردهای مهم برای مبارزه با پولشوئی در ساختار نظام اقتصادی بین الملل می باشند ، ولی این تحقیق هم راستا با قرائتی از متخصصان ، بر این اعتقاد است که خود این ابزارها یک مدل حکمرانی از کنترل کشورهای دیگر توسط دول فرادست می باشند . به عبارتی این ابزارها ، معاهدات بین المللی نبوده و در قالب NGOs تعریف می شوند که بستر ساز هژمونی دولتهای غربی و مطامع اقتصادی و سیاسی آنها می باشد . ولی فارغ از این ابزارها و کیفیت استفاده از آنها در مبارزه با پولشوئی ، نوآوری جدیدی که مطمع نظر این پژوهش می باشد ، مشارکت بخش خصوصی و حکمرانی خوب در زمینه مبارزه با پولشوئی در کشور می باشد . این تحقیق با روشی تحلیلی / توصیفی به نقش حکمرانی مطلوب به عنوان یک نوآوری خاص در مبارزه با پولشوئی می پردازد.
حمیدرضا معمری، جلال درخشه، سید مصطفی ابطحی،
دوره ۱۴، شماره ۲ - ( ۴-۱۴۰۳ )
چکیده
اندیشه سیاسی با دارابودن پیشینه‌ای سترگ در تاریخ تفکر، جایگاهی تعیین‌کننده در حیات، حکمرانی و عینیت اجتماعی سیاست بشری داشته است و متفکران سیاسی کشورها نقش مهمی در شناسایی خط‌مشی‌ها و راهبردها برای نیل به آینده مطلوب داشته‌اند. حکمرانی جمهوری اسلامی ایران با داعیه تمدن‌گرایی اسلامی و شیعی، مستثنای از این مهم نیست. از همین رو بالندگی اندیشه سیاسی منوط به برخورداری از جایگاهی تعیین‌کننده در مولفه‌های حکمرانی ج.ا.ایران است. این پژوهش تلاش دارد با بهره‌گیری از روش بینارشته‌ای آیندهپژوهی و تکیه بر تحلیل روند، ضمن ارائه وضعیتی از اندیشه سیاسی متفکران شیعه در خصوص مؤلفه‌ی مشروعیت سیاسی، تصویری از آینده این مؤلفه در حکمرانی ج.ا.ایران را نمایان سازد تا گامی در راستای سیاستگذاری کلان این حوزه دانشی برداشته شود.
