Normative Threat and Rising of Religion in International Relations:
What, Why and How to Interact
. پژوهشهاي سياسي جهان اسلام 2017; 7 (3) :125-154
URL:
http://priw.ir/article-1-591-fa.html
محمودی کیا محمد. تهدید هنجاری و باز خیزش دین در روابط بینالملل؛ چیستی، چرایی و نحوه تعامل. فصلنامه پژوهشهاي سياسي جهان اسلام. 1396; 7 (3) :125-154
URL: http://priw.ir/article-1-591-fa.html
پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی ، mmahmoudikia@yahoo.com
چکیده: (3862 مشاهده)
هرچند موضوع دین در نظریات سیاست بینالملل همواره نقشی حاشیهای و فرعی داشته و کمتر بهعنوان متغیری مستقل در فهم رویدادهای نظام بینالملل موردتوجه بوده، بااینحال، حوادث مختلفی همچون پیروزی انقلاب اسلامی، مسئله قدس و انتفاضه فلسطین، حملات تروریستی 11 سپتامبر به مرکز تجارت جهانی و پنتاگون در ایالاتمتحده و نیز ظهور پرتعداد جریانهای افراطگرای دینی همچون سازمان القاعده، الشباب، داعش و ... موجب شده است تا طی دهههای اخیر توجه بیشتری از سوی سیاستپژوهان به نقش دین در نظام بینالملل معطوف شود.
این رخدادها در محیط عملیاتی سیاست جهانی طی دهههای اخیر موجب شده است تا با اشکال جدیدی از تهدید مواجه شویم که با تأکید صرف بر ویژگی مادیت تهدید قابلدرک نبوده و ادراک آن لاجرم از برداشتی هنجاری از مفهوم تهدید است. از سوی دیگر، با توجه به نقشآفرینی انگارهها و هنجارها در سیاست جهانی، شاهد اهمیت یافتن روزافزون ارزشها و عناصر هویتساز در درون جوامع هستیم. ظهور جنبشها و جریانهای بنیادگرای دینی، رشد مدرنیته و افزایش حجم ارتباطات و تبادلات بین فرهنگی و بین تمدنی به دنبال تشدید فرایند جهانیشدن، موجب شده تا شاهد ظهور شکل جدیدی از تهدید، به نام تهدید هنجاری باشیم.
این پژوهش با کاربست روش تحلیلی ـ توصیفی در پی یافتن رابطه میان عوامل مؤثر در ظهور تهدید هنجاری با باز خیزش سیاسی دین در جهان معاصر است. به نظر میرسد ظهور مجدد دین در عرصه روابط بینالمللی در شکل افراطگرایانه آن موجب شده است تا این تلقی از دین در جامعه جهانی شکل گیرد که دین عاملی تزاحمی و تهدیدی برای نظم مستقر بینالمللی است؛ این در صورتی است که دین از ظرفیت بالایی برای مشروعیتبخشی و نیز هنجارسازی برخوردار است که میتواند در خدمت تقویت صلح و ثبات بینالمللی به کار گرفته شود. از بررسی بهعملآمده چنین استنتاج میشود که به حاشیه راندن دین در عرصه ملاحظات نظری رشته روابط بینالملل و نادیده انگاشتن آن، موجب گردیده تا این رشته از ظرفیت لازم برای فهم و تبیین برخی رویدادهای نظام بینالملل برخوردار نباشد.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي دریافت: 1396/5/15 | پذیرش: 1396/7/3 | انتشار: 1397/1/21