دوره 12، شماره 4 - ( پژوهش های سیاسی جهان اسلام شماره زمستان 1401 )
جلد 12 شماره 4 صفحات 53-23 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
ashtari mehrjardi A, Hosseinzade Feremi M. Government confrontation and Modernity in two Islamic societies - Iran and Egypt. پژوهشهاي سياسي جهان اسلام 2022; 12 (4) :23-53
URL: http://priw.ir/article-1-1723-fa.html
URL: http://priw.ir/article-1-1723-fa.html
اشتری مهرجردی اباذر، حسین زاده فرمی مهدی. مواجههی دولت و تجدّد در دو جامعه اسلامی؛ ایران و مصر. فصلنامه پژوهشهاي سياسي جهان اسلام. 1401; 12 (4) :23-53
1- استادیار گروه مطالعات علوم و فناوری پژوهشگاه مطالعات فرهنگی و اجتماعی ،تهران،ایران(نویسنده مسئول) ، ashtari80@gmail.com
2- استادیار گروه مطالعات اجتماعی پژوهشگاه مطالعات فرهنگی و اجتماعی ،تهران،ایران
2- استادیار گروه مطالعات اجتماعی پژوهشگاه مطالعات فرهنگی و اجتماعی ،تهران،ایران
چکیده: (560 مشاهده)
دولت، با وجود گسترش روندهای جهانیشدن در دهههای اخیر، همچنان شاخص مناسبات و تحلیلهای سیاسی است. دولت هم پدیدهای قدیمی و هم متأخّر است، اما بیتردید موطن جدید آن غرب است. ساختارهای دولتی در این بخش از جهان پاسخی به اقتضائات تاریخی و اجتماعی تجدّد و چالشهای گذار از فئودالیته به سرمایهداری بود. امّا دولت همچون سایر محصولات تجدّدی، موطن اولیّهی خود را ترک و جهان غیر خود را متأثّر ساخت. جهان اسلام، به واسطهی همسایگی با دنیای غرب، از بدو تجدّد تحت نفوذ آن قرار گرفتهاست. دولت سنّتی در جهان اسلام همانند سایر جوامع غیرغربی نخستین کانون مواجهه با تجدّد بود، لیکن در جوامع اسلامی، به دلیل سرشت سیاسی اسلام، این رویارویی شکل و ماهیّتی متمایز از سایر جوامع به خود گرفته است. در این نوشتار مواجههی دولت و تجدّد در دو جامعه اسلامی، ایران و مصر، از لحظه وقوع تااکنون مورد مطالعه قرار گرفته است. فرض اساسی این است که دو جامعه اسلامی ایران و مصر امکان و چگالی لازم و احتمالا مشابهی را برای مواجهه(پذیرش کامل، مشروط و یا مقابله) با تجدد را دارد. رویارویی دولت و تجدّد در ایران و مصر، در تاریخ خود تااکنون، در سه مقطع دولت ماقبل تجدّدی، دولت تجدّدی و دولت مابعد تجدّدی مطمح نظر است. روش‌مقاله اسنادی-تاریخی است و با تبارشناسی تاریخی، روند شکلگیری تجدّد و مواجهات در میان دو دولت می‌پردازد. تاریخ دولت ایران و مصر تا شکلگیری دولت ملّی، روند کمابیش نزدیک و شبیه به هم را طی میکند. لیکن دولت اسلامی در ایران به مثابه دولت مابعد تجدّدی (با وجود سابقه طولانی خواست و اندیشه تشکیل حکومت اسلامی در مصر)، خصیصه دولت در ایران است. دلیل این امر مذهب تشیّع و ساختار نهادمند روحانیّت آن در ایران است.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
